De filosofie en beoefening van mindfulness heeft de belangstelling gewekt in zowel wetenschappelijke kringen als bij gewone mensen.
Deze techniek is gebaseerd op de beoefening van meditatie in het boeddhisme. Sinds de 70-er Jaren wordt mindfulness in de westerse wereld echter gepresenteerd in een meer therapeutische, wetenschappelijke en dus niet religieuze context door Dr. Jon Kabat-Zinn, arts van preventieve geneeskunde aan de universiteit van Massachusetts Medical Center.
Sindsdien is de belangstelling van wetenschappers aanzienlijk toegenomen wat betreft de effecten en voordelen van mindfulness-oefeningen op de lichamelijke en geestelijke gezondheid. Er zijn al veel onderzoeken die verwijzen naar het verband tussen deze meditatie oefelingen en de ontwikkeling van bepaalde hersengebieden.
Maar wat is nu eigenlijk mindfulness?
De beoefening van mindfulness is gebaseerd op gerichte aandacht op de ervaring van het huidige moment. Deze focus op het huidige moment houdt een innerlijke houding in van niet-veroordelen en niet kritisch zijn over de huidige ervaring en de acceptatie om de ervaring te beleven zoals die is.
Als zodanig is dit een aandachtstoestand die kan worden toegepast op elke situatie in het dagelijks leven, maar het wordt het gemakkelijkst geleerd en getraind in een formele meditatiecontext waar je je concentreert op je ademhaling.
Meditatie is in feite een van de meest beoefende mindfulnesstechnieken en in tegenstelling tot wat veel mensen denken, gaat het bij mediteren niet over het leeg maken van je hoofd of nergens aan denken! Het belangrijkste doel van meditatie is juist om de geest te trainen om te beseffen wanneer hij wordt afgeleid van de oefening die hij aan het doen is en om op middellange termijn gemakkelijker je aandacht op het huidige moment te kunnen vestigen.
Naast het mediteren, biedt mindfulness ook eenvoudige oefeningen die je op elk moment van de dag kunt doen om je aandacht te trainen, zoals:
- Observeer met mindfulness – Je kunt je concentratie te verbeteren door gedurende de dag 1-minuut-pauzes te nemen waarin je je volledige aandacht richt op een voorwerp van je keuze. Het doel is om dit voorwerp met al je zintuigen te observeren – let op de visuele kenmerken, het geluid, de geur, hoe het voelt en zelfs, indien mogelijk, hoe het smaakt. Wees je bewust van wat naar voren komt en observeer dit voorwerp nieuwsgierig, zonder enige vorm van oordeel of commentaar.
- Luisteren met Mindfulness – Naast het observeren, kun je ook gedurende de dag 1-minuut-pauzes nemen om alle geluiden die er op dat moment zijn, te horen. Let daarbij op de verschillende sterktes en soorten van geluiden en de stiltes ertussen. Dit kun je ook doen bij een gesprek tussen vrienden, waarbij je aandachtig naar elkaar luistert zonder te oordelen of te analyseren.
- Let op je lichaam – Een andere mindfulness-oefening die je kunt uitproberen, is overdag een aantal pauzes van 1 minuut nemen om te zien hoe je lichaam het op dat moment doet: je kunt observeren en je houding aanpassen, je bewust worden van delen van je lichaam die in contact zijn met een oppervlak en letten op wat je op dat moment in je lichaam voelt.
Al deze oefeningen, samen met mindfulness-meditatie, hebben enorme voordelen op het gebied van zowel fysieke als emotionele pathologieën. Ontdek ze!
Wat zijn de voordelen van mindfulness-meditatie?
Door je geest meer te focussen, kun je met mindfulness-meditatie beter omgaan met je gedachten en emoties, wat je op veel niveaus kan helpen.
1. Het helpt je angst en negatieve emoties te beheersen
In een Amerikaans onderzoek, uitgevoerd met 3.320 deelnemers, over meditatieprogramma’s voor stressvermindering en de bevordering van welzijn, ontdekten onderzoekers dat acht weken durende mindfulnessprogramma’s angst, depressie en pijn helpen verminderen.
Daarnaast wijzen andere onderzoeken uit dat de beoefenaars van mindfulness oefeningen een staat van kalmte en sereniteit bereiken, die de fysiologische reactie op stress en negatieve emoties verbetert, waardoor een lagere bloeddruk ontstaat.
2. Het beschermt je hersenen
Mindfulness-meditatie kan bijdragen tot vertraging bij het begin van ziekte.
Verschillende studies hebben aangetoond dat meditatie de grootte van telomeren verhoogt, die direct te maken hebben met veroudering en de ontwikkeling van bepaalde ziekten die verband houden met ouderdom. Over het algemeen nemen telomeren af in grootte met de leeftijd en hun verkorting kan het begin van verschillende ziekten betekenen, zoals hypertensie, diabetes, kanker en dementie.
Bovendien bleek uit een onderzoek van Harvard dat mindfulness-meditatie de neuronale structuur van de hersenen kan wijzigen door de dikte ervan te vergroten.
3. Het verbetert de capaciteit van het geheugen en de creativiteit
Het verbeteren van het geheugen is een van de grootste voordelen van mindfulness.
Een onderzoek, uitgevoerd in 2010, heeft aangetoond dat mindfulness het geheugen, nauw verbonden met cognitieve processen en emotieregulatie, van de deelnemers verbetert.
Evenzo is ook aangetoond dat een kalmere geest meer ruimte heeft om nieuwe ideeën te ontwikkelen.
Onderzoekers van de Universiteit Leiden hebben zelfs een toename van creativiteit ontdekt bij regelmatige beoefenaars van mindfulness.
4. Het verbetert interpersoonlijke relaties
De filosofie van mindfulness is niet alleen gericht op het huidige moment, maar baseert zich ook in het bijzonder op mededogen en acceptatie, en verdedigt het niet-oordelen over de ander, wat als gevolg bijdraagt aan het verbeteren van interpersoonlijke relaties.
Een studie van Wachs en Córdoba met een groep stellen suggereert dat de beoefening van mindfulness leidt tot tevredenheid over de relaties van degenen die het beoefenen, omdat mensen een groter vermogen krijgen om adequaat te reageren op verschillende situaties in hun relatie en ze hun emoties beter kunnen uiten naar anderen.
Als je wilt beginnen met het beoefenen van mindfulness-meditatie, kun je niet alleen praten met deskundigen, maar ook ervaringen uitwisselen met andere mensen in Nederland die hierin geïnteresseerd zijn of die deze filosofie al een tijdje volgen. Door deze mensen te leren kennen, kun je niet alleen meer te weten komen over deze manier van leven, maar kun je ook gezelschap en hulp krijgen bij het beoefenen van meditatie en andere mindfulness-oefeningen.
Op online platforms zoals Chisple kun je elkaar leren kennen en bevriend raken met mensen met interesses die vergelijkbaar zijn met die van jou, inclusief interesses in gezondheid en welzijn, zoals mindfulness. Definieer gewoon je interesses en vind je meditatiemaatje!